(: اطلاعات عمومی :)

غار یاغی لوکا در شمال غربی رامسر در استان مازندران واقع است. روی این کوه چاهی است که دیواره داخل آن را سنگ چیده اند. دهانه این چاه که در محل به ” یاغی لوکا” ( سوراخ راهزنان) معروف است حدود سه متر می باشد. بر اساس باورهای محلی این چاه و راه فرار و گریز اهالی دژ ایلمیلی تا ساحل دریا که آن زمان چسبیده به دیوار کوه بوده است ادامه داشته است. در زمانی این کوه پناهگاه راهزنان و دزدان شد. کاربرد واژه دژ و دز در زبان گیلکی نشان می دهد که دژها و قلعه های زمانی که از سوی امیران محلی به حال خود وانهاده می شد به پناهگاهی برای دزدان تبدیل می شده است. از این روست که میان آن دو پیوند خورده است.

در داستان های بومی همین مکان که زمانی دژ بوده است به پناهگاه دزدان و یاغیان و سرکشان ضد دولت ها و امیران محلی تبدیل می شود. یاغی لوکا به معنای سوراخ و پناهگاه متمردان و طغیانگران ضد امیران و حاکمان است. با توجه به افسانه های بومی و بارگاه آقاجان گل باید بپذیریم که ایلمیلی و غار آن روزگاری دژی محکم و استوار بوده است و چنان که داستان ها و افسانه های دیگر از جنگ هفت ساله آن حکایت می کند می بایست بپذیریم که این دژ مکانی برای کسانی بود که با در اختیار گرفتن آن بر ضد دولت ها و حکومت های وقت قیام کرده و از سوی آنان به عنوان یاغی تلقی شده و جنگ های بسیاری برای تصاحب آن صورت گرفته است.

این غار می تواند راه گریزی از دژ برای کسانی بوده باشد که می خواستند به طریقی آب و نانی فراهم آورند و یا هنگام فروپاشی و تسخیر قلعه از آن بگریزند. بنابراین می بایست پایان آن را در نزدیک های دامنه و به سوی دشت جست وجو کرد که به علل مختلف روی آن را پوشانده اند. رای ایلمیلی و دژ و نیز غار یاغی لوکا اشعار و چکامه های چندی سروده اند که معروف ترین آن چکامه شادروان مهندس سید مرتضی روحانی از وابستگان و خویشان مرحوم فلسفی است.

آبشار شی الیم در استان مازندران واقع است. این آبشار در 2 کیلومتری جنوب شرقی روستای گاوزن محله در میان دره ای انبوه از درختان جنگلی واقع شده است. گاوزن محله، روستایی از توابع بخش بندپی شرقی شهرستان بابل است. روستای گاوزن محله در قسمت غرب رودخانه ی سجاد رود(سجرو)قرار گرفته وبا روستاهای فیروزجاه ثابت،لمسوکلا،سرجیکلاو سماکوش محله همسایه است. این طایفه همچون دیگر طوایف بندپی درفصل تابستان به منطقه ی ییلاقی سفر می کنند و از آب وهوای مناسب ودلپذیرآن بهرهمند می شوند «تررجه یا تحریجه» از روستاهای ییلاقی است که با چشم انداز طبیعی ،مسکن طائفه گاوزن می باشد. دسترسی به این آبشار از طریق جاده ارتباطی شهرستان بابل به گلوگاه، جاده سیر باغ و سپس گاوزن محله امکانپذیر است. دره آبشار درست در سمت شرق روستا واقع شده است.